• Οι τετράποδοι φίλοι μας

Συστατικά απαραίτητα στις γατοτροφες

Διατροφή
Συστατικά απαραίτητα στις γατοτροφες
Το σώμα ενός μικρού τρωκτικού (μια από τις πιο συνηθισμένες τροφές της γάτας) αποτελείται από νερό 70%, πρωτεΐνες 14%, λίπη 10%, υδρογονάνθρακες 1%, μέταλλα 1%. Από το συκώτι του τρωκτικού, η γάτα παίρνει τις βιταμίνες και από τα κόκαλα του, ασβέστιο και άλλα άλατα. Αυτές οι αναλογίες, θεωρούνται ότι αποτελούν το ιδεώδες διαιτολόγιο για μια ενήλικη γάτα. Γιαυτό, η τροφή που θα δίνετε στη γάτα σας, θα πρέπει να της προμηθεύει τις πρωτεΐνες, το λίπος, τους υδρογονάνθρακες, τις βιταμίνες, τα μεταλλικά άλατα και το νερό, που της είναι απαραίτητα. 

Τα προβλήματα που παρουσιάζονται στη διατροφή της γάτας, οφείλονται κυρίως στο ότι η γάτα τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με σάρκες και έτσι έχασε κατά ένα μεγάλο ποσοστό την ικανότητα να αφομοιώνει ωμά χορταρικά. Έχουν πια συνηθίσει να τρώνε δυσανάλογα μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνες κρέατος σε σχέση με το μέγεθός τους (κανονικά πρέπει να είναι 30% με 50% του ξηρού βάρους της τροφής). Οι γάτες, δεν μπορούν να ζήσουν με διαιτολόγιο φτωχό σε πρωτεΐνες, όπως ο άνθρωπος. Μια καλή λύση είναι τροφές πλούσιες σε λίπος, με την προϋπόθεση ότι περιέχουν άφθονες πρωτεΐνες. Πολλές γάτες, αγαπούν τη ζάχαρη, θα πρέπει όμως να την αποφεύγουμε, όπως επίσης και το ζαχαρούχου γάλα, γιατί η πέψη γίνεται ατελώς και επομένως προκαλεί στομαχικές διαταραχές και διάρροια. Τους υδρογονάνθρακες, οι γάτες μπορούν να τους δεχτούν και να τους χωνέψουν, μόνο σαν μαγειρεμένο άμυλο. Δηλαδή, ψωμί, μπισκότα και βραστές πατάτες. Και οι άγριες γάτες εξάλλου, καταναλίσκουν πολύ μικρή ποσότητα υδρογονανθράκων. Έγιναν απόπειρες να υποκατασταθούν οι πρωτεΐνες του κρέατος με φυτικές η συνθετικές, με σκοπό να μειωθεί το μεγάλο κόστος των τροφών για γάτες. Όμως δεν είχαν μεγάλη επιτυχία. Και όπως ισχυρίζονται μερικοί, αυτό οφείλεται στο ότι η φυτική πρωτεΐνη έχει χαμηλή περιεκτικότητα αμινοξέων, αντίθετα με την πρωτεΐνη του κρέατος. Άλλα δεν είναι εύκολο να πούμε με βεβαιότητα, αν αυτό έχει πραγματικά μεγάλη σημασία, γιατί ακόμη δεν γνωρίζουμε την ακριβή ποσότητα αμινοξέων που χρειάζεται η γάτα. 

Ενώ τα λίπη και οι υδρογονάνθρακες καταναλίσκονται τελείως μέσα στον οργανισμό και σχηματίζουν διοξείδιο του άνθρακος και νερό, οι πρωτεΐνες παράγουν περιττά νιτρογενή προϊόντα, όπως η ουρία και η κρεατινίνη. Αυτά τα τελευταία, πρέπει να αποβάλλονται από τον οργανισμό διαλυμένα σε νερό και έτσι διυλίζονται από τα νεφρά και βγαίνουν με τα ούρα. Τα νεφρά της γάτας, δραστηριοποιούνται πολύ περισσότερο από του σκύλου η του ανθρώπου, γιατί η γάτα καταναλίσκει σε σχέση με το βάρος της, δυο η τρεις φορές περισσότερη πρωτεΐνη από το σκύλο και τέσσερις έως πέντε φορές περισσότερη από τον άνθρωπο. 
Οι γάτες χρειάζονται εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Α (ρετινόλη). Είναι απαραίτητη για να διατηρούνται σε καλή λειτουργία οι κυτταρικές μεμβράνες όπως επίσης και ο μηχανισμός της φωτοαίσθησης στον αμφιβληστροειδή του ματιού. Η βιταμίνη Ε (τοκοφερόλη) είναι επίσης απαραίτητη στις γάτες. Όσον αφορά την αντιραχιτική βιταμινη D (χολοκαλσιφερόλ) τα μικρά γατάκια δεν χρειάζονται τόσο πολύ όπως τα κουταβάκια και τα μωρά, γιατί μπορούν και την παράγουν στο δέρμα τους, με την επίδραση του ηλιακού φωτός. Τα γατάκια που μεγάλωσαν χωρίς αρκετό φως μέχρι τους τέσσερις η πέντε μήνες, εύκολα παθαίνουν ραχίτιδα η οστεοπόρωση. Βέβαια, η πιο συνηθισμένη αιτία για όλα αυτά είναι έλλειψη ασβεστίου στο διαιτολόγιό τους. Οι αγριόγατες, τρώνε μικρά πουλιά και τρωκτικά ολόκληρα, μαζί με το συκώτι και τα κόκαλα. Από το συκώτι παίρνουν βιταμίνες και από τα κόκαλα ασβέστιο και φώσφορο στη σωστή αναλογία (περίπου 1-1) χρήσιμα για την ανάπτυξη των οστών. Έτσι, όταν τρέφουμε τις κατοικίδιες γάτες με κρέας σκέτο, τις στερούμε από βιταμίνες και μεταλλικά άλατα. Και ιδίως τα νεαρά γατάκια, εμφανίζουν γύρω στην ηλικία των τεσσάρων - έξι μηνών, σοβαρά προβλήματα με τη σωματική τους ανάπτυξη, δηλαδή έυθραστα η παραμορφωμένα κόκαλα. Τη βιταμίνη Β (θειαμίνη), τη χρειάζονται και οι μικρές και οι μεγάλες γάτες, για να διατηρούνται σε κανονική λειτουργία τα νεύρα, καθώς και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτή η βιταμίνη καταστρέφεται εύκολα με το μαγείρεμα, γιαυτό οι κονσερβαρισμένες τροφές, πρέπει να περιέχουν πρόσθετη θειαμίνη για να αναπληρώνεται η έλλειψη. Οι βιταμίνες Β (ριβοφλαβίνη, νιασίνη και βιοτίνη) υπάρχουν συνήθως σε αφθονία στο κανονικό διαιτολόγιο και αν μια γάτα παρουσιάσει έλλειψη τέτοιων βιταμινών, σημαίνει πως είναι άρρωστη, και πιο συγκεκριμένα, ότι πάσχει από κάποια λοίμωξη. Η βιταμίνη C παράγεται μόνη της στον οργανισμό των υγιών γατών και επομένως δεν είναι απαραίτητη στην τροφή τους. Μια άλλη βιταμίνη, το φολικό οξύ, είναι συνήθως ανεπαρκής στο διαιτολόγιο που αποτελείται κυρίως από μαγειρεμένο κρέας. Άλλα οι γάτες βρίσκουν το φολικό οξύ σε αφθονία στο τρυφερό πράσινο γρασίδι, το οποίο άλλωστε αγαπούν πολύ. 

Όπως και τα άλλα ζώα, οι γάτες έχουν ανάγκη από νάτριο και κάλιο, που διευκολύνουν την παραγωγή ούρων. Αυτά τα μέταλλα, αποκαλούνται ηλεκτρολύτες και παίζουν μεγάλο ρόλο για τη σωστή λειτουργία των υγρών συστημάτων του οργανισμού. Εύκολα όμως παρουσιάζεται έλλειψη σε αυτά τα συστατικά, όταν η γάτα παρουσιάσει σοβαρή διάρροια η συνεχείς εμετούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός πρέπει να προσθέσει νερό που περιέχει κάλιο και νάτριο στο σώμα του ζώου, με υποδορεία η ενδοφλέβια ένεση. Συνήθως βέβαια, υπάρχει αρκετό κάλιο και νάτριο στο καθημερινό διαιτολόγιο της γάτας. Έχουμε ήδη επισημάνει την ανάγκη για μια σωστή αναλογία ασβεστίου και φωσφόρου, ιδίως στα μικρά γατάκια, τις έγκυες και τις γάτες που θηλάζουν. Ένα μικρο μέρος από αυτά τα συστατικά, τα οποία βρίσκονται σε σταθερή ποσότητα μέσα στο αίμα χρειάζονται για να διατηρούνται σε καλή κατάσταση τα κύτταρα του σώματος, καθώς και τα οστά. 

Υπάρχουν επίσης και μερικά άλλα μέταλλα που είναι απαραίτητα, άλλα σε πολύ μικρές ποσότητες - σίδηρος για την αιμοσφαιρίνη στο αίμα, ιώδιο για την παραγωγή της ορμόνης θυροξίνη στον θυρεοειδή αδένα, χαλκός, ψευδάργυρος, μαγγάνιο, μαγνήσιο και κοβάλτιο για τον σχηματισμό σύνθετων ενζύμων που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό των κυττάρων. 

Εκτός από το ιώδιο, όλα τα άλλα σπάνια λείπουν από το συνηθισμένο διαιτολόγιο και το ιώδιο εύκολα αναπληρώνεται με ένα γεύμα από ψάρι πότε - πότε. Οι ενήλικες γάτες, δεν έχουν ανάγκη από πρόσθετο σίδηρο στην τροφή τους, εκτός και αν πάσχουν από αναιμία, λόγω απώλειας μεγάλης ποσότητας αίματος σε ατύχημα η στη γέννα, η αν έχουν προσβληθεί από παράσιτα στο αίμα. Πολλές από αυτές τις μεταλλικές ουσίες, είναι πολύ τοξικές σε μεγάλη ποσότητα και μπορεί να προκύψει μεγάλος κίνδυνος, εάν μέσα στην τροφή τους προσθέτουμε κάθε μέρα βιταμίνες και μεταλλικά άλατα. Συμπέρασμα - η διατροφή της γάτας, πρέπει να αποτελείται από μια ποικιλία τροφών, που να προμηθεύουν τα αναγκαία μεταλλικά άλατα και βιταμίνες και να αποφεύγονται όσο το δυνατόν τα πρόσθετα, εκτός αν το συστήσει ο γιατρός, για μια γάτα που είναι άρρωστη η σε ανάρρωση, έγκυος, η για ένα γατάκι σε ανάπτυξη.