Cichliden

Τα Cichliden ανήκουν στα πιο αγαπητά ψαράκια των ενυδρείων γιατί και πολλαπλασιάζονται εύκολα και τα χρώματά τους είναι θαυμάσια. Τα Cichliden ζουν στην Αφρική, στην Κεντρική και στη Νότια Αμερική. Από την Ασία έρχονται μόνο δυο είδη, που ανήκουν στην οικογένεια Etroplus και πατρίδα τους είναι οι Ινδίες. 
Τα Cichliden αγαπάνε πολύ τις κρυψώνες και τις σπηλιές. 
Τα Cichliden από τις μεγάλες λίμνες της Ανατολικής Αφρικής, έχουν αναπτύξει έναν ιδιαίτερο τρόπο ζωής. Ζουν, σχεδόν πάντα, κοντά στις βραχώδεις ακτές που τους προσφέρουν έναν πραγματικό λαβύρινθο από σπηλιές. 
Τα περισσότερα πέτρο-Cichliden είναι εύρωστα και μεγαλόσωμα. Τα ψάρια αυτά πρέπει να ζουν σε ενυδρεία με προσεκτικά επιλεγμένα είδη. 
Τα μικρόσωμα, Cichliden-νάνοι, μπορούν να ζήσουν ζευγαρωμένα και σε κοινωνικά ενυδρεία, πάντα βέβαια με το κατάλληλο νερό. Οι νάνοι από την Αφρική προτιμούν μέτριο, σκληρό μέχρι σκληρό νερό, με δείκτη pH ουδέτερο μέχρι αλκαλικό. Τα νοτιοαμερικάνικα  όμως αγαπάνε το μαλακό, ελαφρά όξινο νερό. 
Τα Cichliden έχουν αναπτύξει διαφορετικούς τρόπους επώασης. Γενικά χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Στην ανοιχτή η ελεύθερη επώαση, την επώαση μέσα σε σπηλιές και την επώαση στο στόμα. 
Στην ανοικτή επώαση, τα Cichliden αποθέτουν τα αυγά τους, που μερικές φορές φτάνουν τα 1000, πάνω σε πέτρες, ρίζες η σε φύλλα φυτών. Τα ψαράκια αυτά δημιουργούν οικογένειες και με τους δυο γονείς. Το αρσενικό και το θηλυκό δύσκολα ξεχωρίζουν μεταξύ τους. Οι γονείς ανταλλάσσονται στη φροντίδα των αυγών και του γόνου. Επίσης, τα ψαράκια αυτά προστατεύουν με πείσμα τη φωλιά και τους γόνους τους. 
Τα Cichliden που επωάζουν σε σπηλιές αποθέτουν τα αυγά τους στην οροφή η στους τοίχους της σπηλιάς. Την οικογένεια δημιουργεί μόνον η μητέρα. Μόνο το θηλυκό φροντίζει τα αυγά και το γόνο, ενώ το αρσενικό προστατεύει τα όρια της φωλιάς από διάφορους εισβολείς. Η φωλιά τους είναι πολύ μικρότερη από αυτήν της ελεύθερης ωοτοκίας. Οι γονείς ξεχωρίζουν εύκολα μεταξύ τους. Το αρσενικό είναι πιο μεγάλο και έχει ωραιότερα χρώματα από το θηλυκό. 
Το Cichliden της τρίτης κατηγορίας αποθηκεύει τα αυγά του μέσα στο σάκο που είναι στο πίσω μέρος του στόματος. Τα αυγά επωάζονται εκεί και, μόλις σκάσουν, τα μικρά βγαίνουν από το στόμα. Τις πρώτες μέρες ξαναγυρίζουν, το βράδυ η όταν συναντήσουν κίνδυνο, στη σιγουριά της σακούλας. 
Τη φροντίδα της επώασης έχει το θηλυκό. Μετά τη γονιμοποίηση, το αρσενικό τραβάει το δρόμο του. Υπάρχουν όμως μερικά είδη στα οποία και το αρσενικό συμμετέχει στη φροντίδα της επώασης. 
Τα Cichliden που κατάγονται από την λίμνη Malawi επωάζουν συνήθως τα αυγά τους στο στόμα. Και σε αυτά, ξεχωρίζει το αρσενικό από το θηλυκό. Πάντως και εδώ υπάρχουν μερικά είδη που πολύ δύσκολα ξεχωρίζουν. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα Cichliden είναι από τα πιο "έξυπνα ψάρια".